kryterium prawdy
  • Dzielenie wyrazów w piśmie

    23.04.2022
    23.04.2022

    Szanowni Państwo,

    Zwracam się z prośbą o ustalenie poprawnego podziału na sylaby (przy przenoszeniu do następnej linijki) wyrazu "grządce" i "gałązka".


    Dziecko pisząc dyktando podzieliło wyrazy przy przenoszeniu ich do następnej linii w następujący sposób:

    1. na grzą - dce

    2. gałą - zki


    Nauczyciel potraktował to jako błąd i obniżył ocenę, gdyż poprawnie powinno być podzielone według wzoru: na grząd - ce, gałąz- ki


    Czy rzeczywiście dziecko popełniło błąd? Czy może obie formy są poprawne?

  • dzienność i nocność (?)

    20.04.2023
    20.04.2023

    Czy przy opisie gatunku zwierzęcia, gdy prowadzi on dzienny tryb życia, można swobodnie powiedzieć i zapisać, że cechą gatunku jest dzienność (np. w angielskim diurnality)? Czy to jest poprawne słowo? I co za tym idzie, czy można użyć słowa nocność określonego gatunku? Bardzo dziękuję za odpowiedź.

  • Jaka jest większość?
    12.07.2010
    12.07.2010
    Z czego wynika sugerowana przez WSPP wyższość kolokacji przytłaczająca większość i znakomita większość nad zdecydowaną większością? To ostatnie połączenie wydaje mi się całkiem naturalne i często się z nim spotykam.
  • mianownik liczby mnogiej osobowych nazw własnych
    6.06.2011
    6.06.2011
    Zastanawia mnie pewna sprawa z liczbą mnogą rzeczowników własnych. Dlaczego są Tatarzy, a nie Tatarowie, dlaczego Bułgarzy, a nie Bułgarowie, dlaczego Majarowie, a nie Majarzy (u Tolkiena; a jeśli jesteśmy przy tym, to elfy czy Elfowie, orki czy orkowie)? Czy jest jakaś zasada, czy odmienia się, jak chce, jak jest wygodniej?
    Pozdrawiam i z góry dziękuję.
  • naprawdę, ale na pewno
    10.01.2015
    10.01.2015
    Czy sformułowano ścisłe kryteria, według których pewne wyrażenia uznaje się za zrosty i ustala pisownie łączną? Słyszałem, że wynika to m.in. z tego, na ile człony w obrębie wyrażenia zachowują samodzielność, np. stąd, ale z powrotem. Co wobec tego z naprawdę i na pewno? Wielu ludzi pisze na odwrót w poczuciu, że prawda utrzymuje większą autonomię językową niż pewno, rzadko używane w takiej formie poza wspomnianym wyrażeniem. Podobnie z na razie, w ogóle czy po prostu.
  • Narnia
    13.05.2008
    13.05.2008
    Jaką postać ma dopełniacz od Narnia? W latach 1985-1989 IW Pax wydał w 7 tomach Opowieści z Narni – tak właśnie napisano ten dopełniacz zarówno na stronie wymieniającej części cyklu Opowieści z Narni, jak i konsekwentnie w tekście. W wydaniu Mediów Rodziny (tego samego tłumacza) z 2004 r. jest już Narnii przez dwa i. Kto popełnił błąd? Czy w przypadku, gdy „nie istnieje tradycja” (por. http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=1037) tłumacz mógł wybrać? Czy fakt wydania stanowi o dopuszczalności?
  • rodzaj gramatyczny skrótowców
    7.06.2012
    7.06.2012
    Witam.
    Jak należy odmieniać skrótowce? Było to wielokrotnie wałkowane, ale wciąż nie wiem jak je odmieniać…
    Skrótowiec ma rodzaj taki jak rzeczownik, od którego pochodzi, prawda? Ostatnio wyczytałem, że FIAT jest skrótowcem i to rodzaju żeńskiego (Fabryka…). Dlaczego więc był Polski FIAT? Czy to błąd? Albo na przykład PRL (rodzaj żeński).
  • rozbieżności między słownikami
    17.06.2002
    17.06.2002
    Szanowni Państwo,
    Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy istnieje hierarchia norm podawanych przez różne słowniki. Jako przykład niech posłuży wyraz satysfakcja.
    Słownik języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 3, s. 171) podaje, że wyraz ten nie ma liczby mnogiej (blm). Nowy słownik ortograficzny oprac. przez Edwarda Polańskiego (Warszawa 2002, s. 698) nie odnotowuje liczby mnogiej. Z kolei Inny słownik języka polskiego pod red. Mirosława Bańko (Warszawa 2000, t. 2, s. 551) podaje wprost: lm: M -cje, D -cji. Wątpliwości nie rozwiewa Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2002, s. 900), który pod hasłem satysfakcja zamieszcza skrót zwykle blm. Nadmienimy tylko, że wszystkie słownik zostały wydane przez PWN. Któremu więc słownikowi należy zaufać? I czy satysfakcja ma liczbę mnogą? Usatysfakcjonuje nas tylko pełna i jednoznaczna odpowiedź.
    Pozdrawiamy.
    Redakcja historii Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego
  • ukończonych / nieukończonych 18 lat

    14.01.2023
    12.12.2022

    Dzień dobry,

    proszę o informację, która forma (ukończone/ukończonych) jest poprawna i jaka zasada tym rządzi:

    „ubezpieczony, który ma ukończone 18 lat, dziecko, które ma nieukończone 18 lat”;

    „ubezpieczony, który ma ukończonych 18 lat, lub dziecko, które ma nieukończonych 18 lat”.

    Ogromnie dziękuję i pozdrawiam

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego